-

تارنمای isrealdefence در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۱ گزارشی از گشایش کارخانه تولیدی صنایع هوایی اسراییل در باکو می‌دهد. کارخانه‌ای که حاصل سرمایه‌گذاری مشترک مجتمع «ایرونوتیکس» اسراییل و وزارت دفاع باکو بوده و بنا به نظر گزارش، «گام جدیدی در روابط امنیتی میان اسراییل و یک دولت هم‌مرز با ایران» بوده است.
تولید این کارخانه از ماه مارس ۲۰۱۱ توسط تأسیساتی تحت مالکیت و کار مشترک اسرائیل و دولت باکو در شهر باکو شروع شد. در آیین گشایش این تأسیسات، الهام علیف رئیس جمهور و اعضای ارشد سازمان دفاعی باکو به همراه آوی لومی مالک و مدیر عامل شرکت اسرائیلی ایرونوتیکس حضور داشتند.
کمپانی تولید پهپاد اسرائیلی ایرونوتیکس در یبنه، ۳۵ کیلومتری جنوب تل آویو، واقع شده است. این کمپانی همچنین شامل زیرمجموعه‌ای از کارخانه‌های تولید لوازم اپتیکی و ارتباطاتی است و شریک استراتژیک کمپانی سیستم‌های دفاع پیشرفته رافائل محسوب می‌شود، شرکتی که به عنوان بخشی از وزارت دفاع اسرائیل آغاز به کار کرده بود.

آوی لومی مدیر عامل و مالک وقت شرکت ایرونوتیکس

مطابق گزارش، قرارداد تولید پهپاد در خاک باکو، در سال ۲۰۰۹ میان وزارت دفاع باکو و کمپانی ایروتونیکس اسراییل منعقد شده بود. در آن زمان شرکت ایرونوتیکس از توضیح درباره جزئیات شراکت خود با باکو سرباز می‌زد اما گزارش، بر پایه اطلاعاتی که دولت باکو منتشر کرده بود، نتیجه می‌گیرد که کمپانی اسرائیلی-باکویی مشغول ساخت پهپادهای «ایروستار» (پهنای بال ۷.۵ متر) و پهپادهای «اوربیتر» (پهنای بال ۳ متر) و نیز «دامینیتر» (پهنای بال ۱۳.۵ متر) است.
به بیان این گزارش، «این شراکت اسرائیلی-باکویی که مورد تأیید وزارت دفاع اسرائیل قرار دارد، مؤید مناسبات امنیتی ویژه دو دولت است.» البته همکاری مورد اشاره نخستین معامله تسلیحاتی میان باکو و اسرائیل نبوده. اسرائیل پیش از آن سامانه‌های زمینی مانند خمپاره‌انداز و موشک‌انداز را به باکو فروخته بود. همچنین دو دولت در زمینه‌های اطلاعاتی نیز با همدیگر همکاری داشته‌اند.
از نظر اسرائیل، حکومت باکو یک متحد استراتژیک محسوب می‌شود. آنطور که این گزارش اسرائیلی اشاره می‌کند «گذشته از مرز مشترک و منازعه طولانی باکو با ایران، حکومت باکو یکی از تأمین‌کنندگان نفت اسرائیل است و یک چهارم نیاز آن را تأمین می‌کند.» بنا به این گزارش، مقامات وزارت دفاع اسرائیل معتقد بودند که «روابط ویژه باکو-اسرائیل در سال‌های آتی تقویت خواهد شد».

شایان ذکر است که طی دههٔ گذشته همکاری مشترک باکو و اسرائیل در زمینه اطلاعاتی و تسلیحاتی گسترش بیشتری یافته که اوج آن را در جنگ قراباغ می‌توان مشاهده کرد. طی این همکاری، انواع پیشرفته‌تر پهپاد و سامانه‌های جنگی از سوی اسرائیل به باکو تحویل شده است، مانند پهپادهای «هرمس -۴۵۰» ، «هرمس -۹۰۰» و «هاروپ» که از آنها در رژه موسوم به «پیروزی بزرگ» پس از جنگ ۴۴ روزه قراباغ، در باکو رونمایی شد. همان رژه‌ای که با حضور رئیس جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، برگزار شد و اردوغان دوشادوش الهام علیف و در مقابل رژه تسلیحات اسرائیلی، باکویی و ترک، شعری با مضمون ضدایرانی خواند.