ارامنه و هشت سال دفاع مقدس
جوانانی از اقلیتهای قومی ـ مذهبی کشور نیز در کنار مسلمانان در خطوط مقدم جبهههای نبرد جنگیدند و در این جنگ شهید یا جانباز شده یا به اسارت درآمدند.
در ادیان و مکاتب مختلف، کشته شدن برای میهن و دین دارای منزلت والایی است و در دین مسیحیت، کسی را که در راه پاسداری باورهای مسیحیت جان میبازد شهید مینامند. واژهٔ لاتینی شهید، مارتیر (Martyr) است که به صورت مارتیروس (Martiros) از زبان یونانی وارد زبان ارمنی شده و از گذشتههای دور در نام گذاری فرزندان پسر به کار رفتهاست. امروزه نیز نام «مارتیروس» و نام خانوادگی «مارتیروسیان» در میان ارمنیان فراوان است.
معادل دیگر واژهٔ شهید در زبان ارمنی ناهاتاک (Nahatak) است که از دو جز (ناه)-(ناخ) به معنی پیش و نخست و (تاک) به معنی دو و تک ترکیب شده و با رابط الف به هم پیوستهاست؛ بنابراین، ناهاتاک در لغت به معنی پیشتاز و پیشآهنگ است.
در فرهنگهای ارمنی معانی دیگر این واژه عبارت اند از: سرباز خط مقدم، قهرمان، دلیر و بیباک و در مفاهیم دینی به معنی شهید و شاهد آمده و آن کسی است که برای دفاع از دین و ایمان قربانی میشود، کسی که برای آرمانی، جان خود را ایثار میکند.