جنگنده اف-۱۱۷ در اوایل دهه ۸۰ میلادی و پس از تحقیقات وسیع در زمینه نو‌ظهور “پنهان‌کاری”، توسعه یافت. هواگرد پنهان‌کار به گونه‌ای طراحی می‌شود که کشف آن برای رادارها مشکل باشد. نیروی هوایی و کمپانی لاکهید ۵۹ فروند از این جنگنده را به صورت کاملا سری طراحی، تولید و عملیاتی کردند. وظیفه این جنگنده پنهان‌کار که در حقیقت یک بمب افکن ارتفاع بالا بود، نفوذ به شبکه پدافند هوایی پیشرفته شوروی و نابود کردن اهداف با ارزش، با استفاده از بمب‌های هدایت لیزری بود.

جنگنده اف-۱۱۷ برای اولین بار در عملیات هدف مشروع یا حمله آمریکا به پاناما در سال ۱۹۸۹ در عملیات رزمی مورد استفاده قرار گرفت و در ساعات آغازین این عملیات، دو بمب ۹۰۰ کیلوگرمی را بر سر نیروهای دفاعی پاناما پرتاب کرد. در سال‌های بعد این جنگنده در ۱۹۹۱ علیه عراق، در ۱۹۹۹ علیه یوگسلاوی، در ۲۰۰۱ علیه افغانستان و در ۲۰۰۳ مجددا علیه عراق مورد استفاده قرار گرفت.

بقایای تنها اف-۱۱۷ سرنگون شده که در جریان بمباران یوگسلاوی سرنگون شد و اکنون در موزه هوانوردی بلگراد نگهداری می شود.

ناوگان اف-۱۱۷ به دلیل کسب توانایی حمل بمب‌های هدایت شونده توسط اف-۲۲، در سال ۲۰۰۸ بازنشسته شد. این هواگردها از آن زمان در شرایط “ذخیره قابل پرواز” نگه داری می‌شدند، به این معنی که در صورت نیاز امکان سرهم کردن مجدد و برگرداندن آن‌ها به شرایط قابل پرواز وجود داشت. براساس گزارش‌ها، جنگنده اف-۱۱۷ تا اواخر ۲۰۱۶ توسط خلبانان لاکهید مارتین بر فراز آسمان نوادا به پرواز در می‌آمد که ویدئو‌های زیادی از آن‌ها در سایت‌های مختلف موجود است.

اکنون این هواپیما بلاخره به شکل دائمی از خدمت خارج خواهد شد. قانون بودجه دفاعی آمریکا   نیروی هوایی را موظف می‌کند که یکی از این جنگنده‌ها را از حالت نظامی خارج کند. یعنی تمامی سامانه‌های تسلیحاتی و بخش‌های سری آن جدا خواهد شد. پس از آن تا زمانی که کل ناوگان از خدمت خارج شود، هر سال ۴ فروند از اف-۱۱۷‌ها از حالت نظامی خارج می‌شوند. این پروسه ۱۵ سال به طول خواهد انجامید.

ایت هاوک اف-۱۱۷ (به فارسی باز شب) هواپیمای ضربتی (حمله زمینی) تک سرنشین و دو موتوره است که توسط شرکت لاکهید برای نیروی هوایی ایالات متحده ساخته شد و اولین هواپیمای ساخته شده بر اساس فناوری رادار گریزی است.

پروژه این هواپیما پس از دوره‌ای از آزمایشهای پروازی توام با شکست به موفقیت رسید و اولین نمونه قابل پرواز در سال ۱۹۸۲ تحویل داده شد. وجود این هواپیما در سال ۱۹۸۸ به طور رسمی تایید شد و تولید آن در سال ۱۹۹۰ متوقف شد.

طراحی اف-117:

در سال ۱۹۷۴ ایده این هواپیما توسط آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته وزارت وفاع آمریکا به بخش پروژه‌های سری لاکهید معروف به اسکانک وورکز داده شد. به این صورت که هواپیمایی طراحی شود که با انعکاس کمترین میزان نور، امواج رادار و امواج مادون‌قرمز در برابر سیستمهای هشدار الکرونیکی دشمن پنهان بماند. نمای این هواپیما مثلثی شکل بوده و دمهای به عقب برگشته با زاویه‌ای باز دارد. سطح این هواپیما با صفحات صافی پوشیده شده که امواج راداری را از فرستنده دور کرده و همچنین از موادی پوشیده شده که امواج راداری را جذب کند. اف-۱۱۷ توسط دو موتور توربوفن جنرال الکتریک نیرو می‌گیرد که جهت کاهش امواج مادون قرمز فاقد پس سوز بوده و لذا پرواز با سرعت ماورای صوت را برای هواپیما میسر نمی‌سازد. مهمات هواپیما شامل بمبهای لیزری و موشکهای ضدرادار و مادون‌قرمز داخل هواپیما حمل می‌شوند. با استفاده از تجهیزات دیجیتال و ماهواره این هواپیما برای ناوبری احتیاجی به رادار خود ندارد.

آشنایی بیشتر با هواپیما اف-117:

طراحی منحصر به فرد این هواپيما توانايي های استثنايی به آن می بخشد. اندازه آن حدود F-15 است و از دو موتور توربوفن F404 جنرال الکتريک بهره می برد و توانايي سوخت گيری هوايی آن را به هواپيمایی با برد نا محدود تبديل کرده است. 

در ضمن ‹‹نايت هاوک›› اولين هواپيمای استيلت قابل بهره برداری (operation) جهان است.اين هواپيمای تک نفره به منظور حملات پيشگيرانه و نفوذهای سريع و عميق به نقاط استراتژيک دشمن و نابودی اهدافی که از آنها به شدت محافظت می شود طراحی گرديده است.

 مهمات گوناگونی بر روی آن قابل نصب است و دارای سيستم های هدايتی - تهاجمی پيشرفته ای است که باعث دقت در حمله و کاهش کار خلبان می گردد. به طوري كه قادر است بمب هاي هدايت ليزري را در شب با اختلاف فقط 1 متر به هدف بزند.

به طور عمده از آلمينيوم ساخته شده و پنل های بدنه آن صاف هستند که وظيفه آنها انعکاس دادن امواج راداری در جهتی خلاف فرستنده و منحرف کردن آنهاست که از ديده شدن هواپيما در رادار جلوگيری می کند.کليه سطوح و اجزای اين هواپيما با مواد گوناگونی که امواج راداری را جذب می کنند پوشيده شده است. برای کاهش بيشتر بازتاب امواج راداری لبه های آن را با زوايای خاصی طراحی کرده اند.

در اين هواپيما براي جلوگيري از ديده نشدن (رادار گريزي) زاويه دوم ان كمتر از 90 درجه مي باشد، به طوري كه شكل ان به صورت ‹‹V›› به نظر مي رسد. همچنين باعث افزايش مانور پذيري هواپيما نيز مي شود.

ورودی پره و خروجی باريک موتور اين هواپیما که به (platypus) معروف است از قطعات کوچکی که جاذب گرمايند پوشانده شده است. اين طراحی باعث کاهش شناسايی آن توسط سنسور های حرارتی می شود.

 همچنين براي ايجاد نشدن رد سفيد پشت سر هواپيما، موادي را همراه گازهاي خروجي مي فرستند تا مانع ايجاد ان بشود.

اين هواپيما در عمليات طوفان صحرا در عراق و عمليات ناتو در يوگسلاوی مورد استفاده قرار گرفته است.در جريان عملیات طوفان صحرا ۳۶ فروند از اين هواپيما برای حمله به اهداف محافظت شده به کار برده شد و تنها هواپيمايی بود که اجازه حمله به اهداف داخل شهر بغداد به آن داده شد. اين هواپيما به طور عام با دو بمب ۲۰۰۰ پوندی GBU-27 مسلح می شد که برای نابودی نيروگاههای برق دفاع ضدهوايی فرودگاهها و انبارهای مهمات بسيار مناسب بود.

 در اين زمان ۳۰۰۰ توپ ضدهوايی و ۶۰ سايت پرتاب موشک های زمين به هوا از شهر بغداد محافظت می کرد.ولی با اين وجود اين هواپيما با انجام ۶۹۰۰ ساعت پرواز بيش از ۲۰۰۰ تن بمب را بروی اهداف تعيين شده پرتاب کرد.  

 در جنگ يگسلاوی اين هواپیما از پايگاه های خود در ايتاليا و آلمان به پرواز در می آمد. در دو شب اول حمله اين هواپیما به ۹۰ هدف تعيين شده حمله و انها را نابود کرد.در جريان همين حملات بود که اولين فروند از آنها مورد اصابت موشک قرار گرفت و سقوط کرد. 

به گفته تعدادي از كارشناسان، اين هواپيما مورد اصابت يك فروند موشك زمين به هواي روسي (احتمالا از نوع سام-6 فرار گرفته است) كه توسط يك رادار ساخت روسيه رهگيري شده بود نابود شد.

مشخصات:

نوع هواپيما: بمب افكن تهاجمي

تعداد خدمه: 1 نفر

آخرين قيمت: 128 ميليون دلار

نوع و نام موتور: دو تا جنرال الكتريك 404-GE-F1D2 توربوفن با پس سوز با حداكثر رانش 10800lb

ابعاد:

طول: 20.3 متر

دهانه بال: 13.3 متر

ارتفاع: 3.8 متر

وزن خالي: 13608 كيلو گرم

حداكثر وزن برخاستن: 23625 كيلو گرم

كارايي:

حداكثر سرعت: +1ماخ (هر ماخ معادل 300 متر بر ثانيه است)

حداكثر ارتفاع پروازي: 60000 فوت

حداكثر برد: قابليت سوخت گيري هوايي دارد (نامحدود)

حداقل سرعت برخاستن: 310 كيلومتر بر ساعت

حد اكثر سرعت فرود: 290 كيلومتر بر ساعت

اين هواپيما توانايي انداختن هر نوع بمب از لحاظ متعارف و غير متعارف دارد. همچنين داراي سيستم هاي جنگ الكترونيك است.اين هواپيما داراي شعله نما نيز مي باشد كه براي گمراه كردن رادار هاي فروسرخ است.

اولين هواپيماي رادار گريز نيز مي باشد و جالب است بدانيد كه در آن هيچ انحنايي وجود ندارد.