اِدمان آیوازیان (تهران ۱۳۱۰ش- لندن 6 فروردین 1399ش)

 

نقاش، معمار و طراح ارمنی‌تبار ایرانی. به خاطر از دست دادن پدرش در کودکی به پرورشگاه اصفهان فرستاده می‌شود. در آن‌جا سه سال در مدرسه‌ی شاه‌ عباس تحصیل کرده و بعد به تهران برمی‌گردد و در دبیرستان مهر تحصیلات متوسطه‌اش را به پایان می‌رساند. نقاشی را از سیزده سالگی شروع می‌کند، سپس برای تکمیل مهارت خود در نقاشی به فرهنگستان هنرهای زیبای رم می‌رود و همچنین مدرک دیپلم معماری خود را از انگلستان می‌گیرد. آیوازیان در شانزده سالگی موفق به دریافت جایزه‌ی نخست مسابقه‌ی بین‌المللی نقاشان جوان تهران شد. نه سال بعد جایزه‌ی فرهنگ و هنر دوسالانه‌ی تهران را از آن خود کرد و در پی آن برای شرکت در دوسالانه‌ی ونیز منتخب شد. طراحی و نظارت بر اجرای هتل گاجره و دبیرستان ارمنی طوماسیان، از نخستین کارهای او پس از بازگشت به ایران بوده است.

از فعالیت‌های دیگر آیوازیان می‌توان به طراحی داخلی مسجد فرودگاه ریاض (1985)، نقاشی دیواری سالن انتظار فرودگاه جده، نقاشی دیواری برای موزه‌ی ملی عربستان (1998) و طراحی موزاییک برای مسجد جامع عمان اشاره کرد. آیوازیان در طراحی کتیبه‌های خط_ثلث و کوفی و کاشی‌کاری‌های مساجد عربستان، کویت و عمان از نقاشی اسلامی و ایرانی تأثیر پذیرفته است. او تنها هنرمند ایرانی است که به عضویت انجمن سلطنتی نقاشان رنگ روغن انگلستان پذیرفته شده. آثار آیوازیان در مساجد، کلیساها، موزه‌ها و بسیاری از اماکن عمومی و مجموعه‌های شخصی، از جمله موزه‌ی سنت لازار ونیز و همچنین موزه‌ی آرام خاچاطوریان ایروان نگه‌داری می‌شود.

او در نقاشی‌هایش از انواع مواد (گواش، زغال، مرکب و رنگ و روغن) استفاده می‌کند. ازجمله‌ی فعالیت‌ها و حضورهای مهم آیوازیان به این موارد می‌توان اشاره کرد: مسابقه‌ی بین‌المللی جوانان (1948م)، نمایشگاه گروهی انجمن فرهنگی مشاکویت (1949م)، نمایشگاه گروهی خانه‌ی فرهنگی شوروی در تهران (1950م)، نمایشگاه گروهی هنر معاصر در باشگاه مهرگان (1954م)، نمایشگاه گروهی در قصر ابیض تهران (1955م)، نمایشگاه انفرادی در انجمن ایران و آمریکا در تهران (1956م)، نمایشگاه گروهی دوسالانه‌ی تهران (1957م)، نمایشگاه گروهی باشگاه گارون در تهران (1960م)، نمایشگاه انفرادی در انجمن ایران و آمریکا در تهران (1962م)، نمایشگاه گروهی سالن گیلدهال لندن (1965م)، اجرای نقاشی دیواری برای کلیسای سرکیس مقدس تهران (1974م)، نمایشگاه انفرادی در گالری گیورکی در نیویورک (1984م)، نمایشگاه انفرادی در ایروان، ارمنستان (1987م)، نمایشگاه سیمفروپل کریمه (1990م)، نمایشگاه گروهی موزه‌ی کتابخانه‌ی بوستون (1991م)، نمایشگاه انفرادی در گالری روشان (1992م)، نمایشگاه گروهی انجمن هنرمندان آمریکایی و ارمنی در بوستون (1993م)، نمایشگاه باشگاه هنر نوین انگلیسی در گالری مال^[۶] لندن (1997م)، نمایشگاه نقاشان مؤسسه‌ی سلطنتی در گالری مال لندن (1997م) و شرکت در ۲۸ نمایشگاه گروهی و انفرادی در نقاط مختلف دنیا (1998 تا 2010م).

او همچنین برنده‌ی جایزه‌ی مسابقه‌ی بین‌المللی جوانان (1948م)، اولین جایزه‌ی هنرمندان معاصر ایران (1956م) و جایزه‌ی اولین مسابقه‌ی سالانه‌ی وزارت فرهنگ و هنر (1958م) نیز شده است.

آیوازیان از اوائل دهه­‌ی 1350ش تاکنون ابتدا در ایتالیا و بعد در انگلستان زندگی کرده است. وی بر اثر ابتلا به بیماری کروناویروس ۲۰۱۹م در لندن درگذشت.

 

منابع : ویکیجو , ویکیپدیا ,مگ ایران 

 

گرداورنده : رونی بدروسیان