رسانه های باکو در حالی از آماده شدن فیلم سینمایی «داستان عاشقانه» (سئوگی حکایه سی) با هدف تحریف زندگی نظامی گنجوی، شاعر پارسی گوی قرن ششم هجری قمری و با هدف سوء استفاده از نام این شاعر بزرگ، برای اباحه گری فساد تحت نام عشق و دوستی خبر داده اند که تولید و اکران آن فقط یکی از حلقه های رشته اقدامات جمهوری آذربایجان برای مصادره به مطلوب سرمایه های ادبی، فرهنگی و تاریخی تمدن بزرگ ایران است.

رفعت حسن اف، مدیر امور سینمایی در وزارت فرهنگ جمهوری آذربایجان در دومین نشست کمیسیون مشترک فرهنگی ترکیه – جمهوری آذربایجان گفت که فیلم سینمایی «داستان عاشقانه» درباره نظامی گنجوی روز ۳۱ دسامبر، روز به اصطلاح «همبستگی آذربایجانی های دنیا» رونمایی می شود.
به ابتذال کشاندن مفاهیم اشعار نظامی

این دومین فیلم درباره نظامی گنجوی است. نخستین اش در زمان حکومت کمونیستی آذربایجان شوروی ساخته شد و در آن شان اشعار و شخصیت نظامی گنجوی برای نمایش شکلی مبتذل از علاقه دو جنس مخالف به هم تنزل یافته است. جمهوری آذربایجان در سال های گذشته نیز تلاش کرده با ساخت و نصب مجسمه های مختلف از نظامی گنجوی و حک کلمه «شاعر آذربایجانی» بر آن، تصویری تحریف گونه از نظامی گنجوی به دنیا معرفی کند. آنها البته پا را از این فراتر گذاشته اند. جمهوری آذربایجان در کنار اینکه مدال طلای «نظامی گنجوی» را به عالی ترین نشان علمی تاسیس شده توسط آکادمی ملی علوم جمهوری آذربایجان بدل کرد، سال 2021 را که مصادف با هشتصد و هشتادمین سالگرد نظامی گنجوی بود، به عنوان سال نظامی گنجوی نامگذاری کرد و الهام علی اف با امضای این فرمان نامگذاری معرفی مجعول این حکیم و شاعر ایرانی به عنوان شخصیت تاریخی و ملی کشور آذربایجان را در قابی رسمی تر از قبل قرار داد. باکو اعلام کرد در سالی که به اسم «نظامی گنجوی» نامگذاری کرده موفق شده کتاب «هفت پیکر» را به زبان های اسپانیایی، روسی و انگلیسی ترجمه کرده و به اروپا بفرستد، اما در مقدمه کتاب در خصوص نظامی گنجوی، عنوان «شاعر پارسی» را برداشته و او را «شاعر ملی جمهوری آذربایجان» خوانده است ،زیرا قبلا در پیشگفتار کتاب درخصوص نظامی گنجوی نوشته شده بود: «شاعر بزرگ پارسی» و باکو این را نمی خواست. دولت آذربایجان همچنین اشعار کاشیکاری شده فارسی بر بدنه مقبره نظامی گنجوی در شهر گنجه را هم برداشت و با اشعار ترکی جایگزین کرد و کار بدانجا کشید که سفیر جمهوری آذربایجان در لندن نیز علیه معرفی نسخه خطی خمسه نظامی گنجوی به عنوان «اثر فرهنگی ایرانی» در «کتابخانه ملی انگلستان» برآشفت.

این اقدامات را فقط هم نباید ادامه روند «ایران زدایی» از قفقاز دانست. شمایل اقداماتی که در این عرصه رخ می دهد، نشانگر آن است که «ایران زدایی» از هرجا و هر قلمرو ممکن در دستورکار جریان متحد ضدایرانی است؛ کمااینکه با افزایش نفوذ ترکیه و جریان پان ترکیسم و صهیونیسم در جمهوری آذربایجان، به تازگی در سخنرانی ها و مقالاتی که در این جمهوری و ترکیه و اسرائیل منتشر می شود، نظامی گنجوی «شاعر ترک» معرفی می شود. از دیگر سو، در سال های اخیر وزارت فرهنگ جمهوری آذربایجان به شدت در تدارک است تا یک «دیوان ترکی» برای نظامی گنجوی دست و پا کند. به همین منظور، رسانه های باکو هم وارد میدان شده و گزارش های ساختگی از کشف برخی نسخه های خطی از به اصطلاح دیوان ترکی نظامی گنجوی در کتابخانه های مشهوری نظیر کتابخانه اسکندریه مصر منتشر می کنند و از انتقال این نسخه ها به کتابخانه موسسه نسخ خطی باکو خبر می دهند!

زمانی از افلاطون پرسیدند: آیا مردم سخنان نادرست را باور می کنند؟ افلاطون پاسخ داد: یکی دو نسل زمان می برد؛ آنگاه چنان باور می کنند که اگر خلافش را بگویید، شما را خواهند کشت!

باکو، دولت های همسو و جریان های هم منافع آن دقیقا به این تکنیک واقفند. در همین راستا، جمهوری آذربایجان حدود یک دهه پیش، برای تحریف هویت و اصالت شاعر پرآوازه ایرانی، نظامی گنجوی، پرداخت 110000 یورو به شهرداری رم را به جان خرید و مجسمه نظامی را در پایتخت ایتالیا و با عنوان شاعر متعلق به جمهوری آذربایجان نصب کرد؛ همان طور که مجسمه بابک خرمدین، سردار بزرگ ایران زمین را هم با عنوان سرداری ترک، تجزیه طلب و ضد ایرانی جا زد و سال ها است که دولت ترکیه مولانای بزرگ را شاعری ترکیه ای معرفی می کند و کشورهای عربی، ابوعلی سینا، بیرونی، رازی و… را عرب می نمایانند.

زدودن نام ایران از شناسنامه نظامی، برای علی اف ها آن چنان مهم است که «مرکز تحقیقاتی نظامی گنجوی» در دانشگاه آکسفورد به ابتکار نرگس پاشایئوا، خواهر همسر رئیس جمهوری آذربایجان، در سال 2017 دست به انتشار ترجمه انگلیسی کتابی زد که «نظامی، شاعر بزرگ آذربایجانی» نام گرفته و مراسم رونمایی از آن در موزه «لیتون هاووس» لندن برگزار شد.

این سلسله اقدام ها چنان پرشمار و تبلیغات پیرامونشان آنقدر پرحجم است که گاه باور این را که کشوری مثل جمهوری آذربایجان مقابل ایران پرشکوه و باعظمت ایستاده و برای سندزدن نام بزرگان علمی، ادبی و فرهنگی ما، از نظامی گرفته تا استاد محمدحسین شهریار تلاش می کند، دشوار می سازد.

درباره نظامی، ماجرا وقتی غم انگیزتر می شود که بدانیم 12 تا 13 سند در کتب مختلف وجود دارد که به تفرشی بودن نظامی اشاره کرده و از مهم ترین دلایل آن، شعر معروف خود نظامی است که می گوید: به تفرش دهی هست، «تا» نام او – نظامی از آنجا شده نامجو. شعری که به تنهایی می تواند ما را به روستای«طاد» در اطراف تفرش برساند، اما افسوس که تلاش ما ایرانیان برای شناساندن شاعری که همسایگانمان او را به جعل علم هویت خود کرده اند، در آبادانی و مناسب سازی این روستا برای گردشگران داخلی و خارجی هم به گرد پای جعل کنندگان جایگاه او نمی رسد؛ چه رسد به اقدامات مهم دیگر.

و حالا تلاش های ما با رونمایی از فیلم سینمایی «داستان عاشقانه» توسط جمهوری آذربایجان، به مراتب کم فروغ تر هم به نظر خواهد رسید.

باید بپرسیم از میان مسئولان فرهنگی کشور، چه کسی است که نداند قلمرو فرهنگی ایران و زبان پارسی از روزگاران کهن از هند تا آناتولی را در خود گرفته بوده و داشته های فرهنگی و تاریخی ما با کل تاریخ تمدن دنیا برابری می کند؟ چه کسی است که نداند شعاع تابندگی امروز مشاهیر ایرانی و پارسی زبان که نور هنر و ارزندگی شان، آنان را به ستارگانی درخشان حتی در آسمان بشریت بدل کرده، در حلقه رفتارهای کاملا هدفمند سیاسی و اقدامات ضد فرهنگی برخی کشورهای منطقه محدود شده است؟ کیست که نداند آنان در پی زدن دو هدف همزمان «هویت سازی برای خود» و «ایران زدایی» با یک تیرند و آن تیر اکنون نظامی گنجوی است؛ هیچکس. به یقین.

این میدان و حفظ و حراست از سرمایه های فرهنگی و تمدنی ایران بزرگ فقط مرد عمل می خواهد.

شیدا اسلامی/ روزنامه ایران

 

منبع : azariha.org