باشکوهترین بنای مذهبی تهران را ببینید
همشهری آنلاین - سمیراباباجانپور: یحیی ذکاء در کتاب تاریخچه ساختمانهای ارگ سلطنتی تهران تاریخ ساخت تکیه دولت را سال ۱۲۸۵-۱۲۹۰ ذکر کرده و ساخته شدن آن را به دوستعلی خان معیّرالممالک و به فرمان ناصرالدینشاه نسبت داده که ۳۰۰ هزار تومان خرج ساخت آن شد. معماری زیبا و منحصربهفرد تکیه دولت در زمان خود موجب شده است برخی از پژوهشگران از آن بهعنوان اولین آمفیتئاتر ایرانی یاد کنند. البته شکوه و عظمت این بنا خیلیها را به تحسین واداشته بود.
ساموئل بنجامین اولین سفیر ایالاتمتحده در سفرنامه خود مشاهدات خود را از تکیه دولت اینچنین آورده است*: تردیدی ندارم که اگر این تکیه یا آمفیتئاتر بهجای آجر، مانند آمفیتئاترهای روم قدیم از سنگ مرمر هم ساخته میشد باز بههیچوجه بر زیبایی و عظمت آن افزوده نمیگشت. واقعاً توصیف زیبایی طاقها و سردرهای هلالی شکل تکیه امکانپذیر نیست.
تکیه دولت بنا بر اقوال حدود ۳ هزار مترمربع مساحت داشت که در ۳ یا ۴ طبقه بنا شده بود. در طبقه اول وزرا و حاکمان ولایات، طبقه دوم بانوان حرم ساکن میشدند که ناصرالدینشاه هم در این طبقه جایگاه داشت و در طبقه سوم هم نقارهچیها حضور داشتند.
نقاشی معروف کمالالملک از تکیه دولت
از برکناری احمدشاه تا ساخت بانک ملی در زمین تکیه دولت
این تکیه با اتفاقات تاریخی نیز پیوند جالبی دارد و شاید کمتر کسی از آن باخبر باشد. از اهمیت این مکان همین بس که جنازه مظفرالدین شاه را قبل از انتقال به عتبات طی مراسمی در تکیه دولت چرخاندند و در سوگ او عزاداری مفصلی گرفتند. جالب اینکه مجلس مؤسسانی که ۱۵ آذر ۱۳۰۴ برای برکناری احمدشاه و نشاندن رضاشاه به حکومت موقت برپا شد در همین تکیه دولت بود. بد نیست بدانید منبر تکیه دولت هم دارای شهرت و اعتبار خاصی بود. این منبر که نقل است به سفارش معیّرالممالک در یزد ساخته شده بود دارای ۲۰ پله بود و بهاندازه یک طبقه تکیه دولت ارتفاع داشت. در زمان مشروطیت این منبر را به میدان توپخانه منتقل کردند که شیخ فضلالله نوری بر روی آن سخنرانی میکرد.
به قراری که مرحوم اعتمادالسلطنه وزیر انطباعات ناصرالدینشاه در روزنامه ایران نوشته است**: تکیه دولت از بناهای بسیار عالی دولتی است که مدور و چهار طبقه ساختهشده و همه از آجر است و هشت دایره از چوبهای کلفت و آهن برای سقف آن ساختهاند که در صنعت نجاری آن مهارت بسیار بهکار رفته است. در ایام محرم پارچهای از کرباس به روی آن طاقهای چوبی میکشند که از آسیب باران و آفتاب مصون باشند و در اطراف تکیه هم بعضی بناهای عالی ساختهاند و این بنا و تکیه در میان شهر همچون کوه عظیمی است. از پنج فرسنگی تهران این آثار پیداست.
با این حال سرنوشت تکیه دولت برخلاف بسیاری از بناهای تاریخی از دودمان قاجار فراتر نرفت و پس از روی کار آمدن پهلوی به فراموشی سپرده شد و پس از مخروبه شدن آن در سال ۱۳۲۵ بیشتر عرصه آن را به ساخت شعبه بانک ملی بازار اختصاص دادند.
اخبار مرتبط
طومارهای شهر سنگی و رازهای دو هزارسالهای که فاش میکنند
پترا (Petra) یک شهر باستانی در اردن است که به دلیل معماری صخرهای چشمگیرش مشهور است. پترا حدود قرن چهارم پیش از میلاد توسط نبطیان تأسیس شد و بعداً تحت کنترل امپراتوری روم درآمد.
ماجرای واقعی تخریب معبد سلیمان چیست؟
جوزفوس فلاویوس مورخ یهودی، آتشسوزی و تخریب معبد سلیمان را امری کاملا تصادفی میخواند و میگوید شهر به تصرف رومیها درآمد. اما واقعیت این است که معبد سلیمان به دست خود یهودیان تخریب شد.
اپیکتتوس؛ بردهای که فیلسوفِ رهایی شد
اپیکتتوس باور داشت که «فلسفه» را نباید توضیح داد، بلکه باید آن را تَجسُّم بخشید و زیست و این مُیسّر نمی شود مگر با «هارمونی» و «یکپارچگی» ساحتهایِ مختلفِ وجودِ آدمی [به تعبیر استاد «ملکیان»، سه ساحتِ «درونی»؛ باورها/ عواطف، احساسات و هیجانات/ خواست و اراده و دو ساحتِ «بیرونی» گفتار و رفتار].
سیونیک کانون بحران در قفقاز
کتاب نوین دکتر مجید کریمی با سرنام سیونیک کانون بحران در قفقاز (تاریخ و اهمیت راهبردی استان سیونیک ارمنستان و کشمکش بر سر دالان زنگزور ) در ۲۹ آذرماه ۱۴۰۲ به بازار کتاب آمد.
مفاهیم: هنر بیزانسی چیست؟
همشهری آنلاین - مهدی تهرانی: هنر بیزانسی در حقیقت شیوهٔ معماری و نقاشی و موزاییککاری مختص امپراتوری بیزانس است که از قرن چهارم میلادی در بیزانس یا روم شرقی که پایتخت آن قسطنطنیه بود معمول شد و تا قرن پانزدهم میلادی در بسیاری از کشورها به خصوص سوریه، یونان، یوگسلاوی و روسیه متداول ماند.
انواع تقویم ها در جهان
تقویمی ارمنی ، تقویم مردم ارمنی است.ارمنستان نیز به منزلهٔ سرزمینی تاریخی و کهن از گذشته تا به امروز تقویمهای متنوعی داشتهاست.