نویسنده : شاهن هوسپیان

 

 

 

 

 

شهر کوچک تلاو با بیست هزار نفر جمعیت در منطقه کاخت گرجستان قرار دارد؛ لازم به ذکر است که قبر پدر ژوزف استالین در این شهر می باشد. این شهر در زمان حکومت ایراکلی دوم (1762- 1798م) پادشاه کاخت و کارتلی مقرر حکومت وی بوده که در آن کاخ زیبائی شبیه آپادانا ساخته است. تا نیمه سده بیست میلادی اکثریت سکنه شهر را ارمنیان تشکیل می دادند که آثار بسیاری از جمله شش کلیسا و قبرستان وسیع و خانه های بسیار که قدمت تعداد از آنها به سده های 17 و 18م میرسد از آنها بجا مانده؛ اما در حال حاضر عده کمی از آنها در این شهر باقی مانده اند. کلیسای جامع ارمنیان شهر؛ گئورگ مقدس نام داشته که در مرکز شهر قرار دارد.

 

 

 

 

 

براساس کتیبه ای به زبان ارمنی که بر روی سردر کلیسا قرار داشته و اکنون اثری از آن باقی نمانده است مشخص می گردد که کلیسا در سال 1786م ساخته شده است. ترجمه قسمتی از متن کتیبه چنین است؛ "در سال 1786م و در زمان پادشاهی ایراکل و جاثلیقی غوکاس (غوکاس اول کارنتسی 1780 – 1799م) این بنا توسط باغداسار غالولیان خییر فرزند کشیش باغداسار ... بنا شده است".

 

 

 

 

 

در سال 1818م خلیفه ارمنیان گرجستان به شهر تلاو سفر کرده و طی بازید از کلیسای گئورگ مقدس از دارائی های آن صورت برداری کرد که براساس آن ظروف مختلف نقره برای انجام مراسم مذهبی به تاریخ 1745م؛ صلیب از جنس نقره به تاریخ 1810م؛ تابلوهای نقاشی از قدیسان به تاریخ های 1755 و 1765م؛ دو کتاب مقدس دست نویس به تاریخ های 1794 و 1797م و بسیاری اثاثیه دیگر قرار داشتند که اکنون اثری از آنها در دست نیست.

 

 

 

 

 

کلیسا بارها مرمت شده که طی آن در سال 1829م برج ناقوس و در سال 1861م گنبد؛ دیوارهای اطراف کلیسا و اطاق های مختلف برای رائران و راهبان کلیسا ساخته شدند.

 

پس از اشغال گرجستان توسط ارتش سرخ شوروی در سال 1921م فعالیت کلیسا ممنوع اعلان شد و در سال 1923م مصادره و یک سال بعد برج ناقوس آن تخریب گردید؛ اما کلیسا حفظ شد زیرا تبدیل به سالن نمایش فیلم گردید.

 

 

 

 

 

مصالح اصلی بکار رفته در آن آجر می باشد. بنای اولیه به صورت بازیلیک سه ناوی بوده که در سال 1861م پس از بازسازی؛ گنبددار شده است. کلیسا دارای نورگیرهای متعدد؛ هم بر روی دیوارهای بنا و هم بر روی ساق گنبد 16 ضلعی آن می باشد. کلیه دیوارهای خارجی و ساق گنبد بنا با بکار گیری آجر تزئین شده اما دیوارهای داخلی با گچ پوشانده شده است.

 

 

 

 

 

پس از استقلال مجدد گرجستان در سال 1991م کلیسای گئورگ مقدس بر خلاف اعتراضات ارمنیان این شهر؛ تحویل کلیسای گرجستان گردید که با تغییراتی در داخل بنا و بستن بسیاری از نورگیرها و حذف کتیبه ها که به زبان ارمنی بودند؛ اکنون از آن به عنوان کلیسای گرجی استفاده می شود در نتیجه ارمنیان شهر برای انجام فرایض دینی مجبور شده اند از کلیسای نیمه ویران قبرستان استفاده کنند.