به گزارش خبرنگار ایمنا، همگام با پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای سرعت نزول قیمت دلار هم بیشتر شده است. در آبان ماه امسال انتشار برخی خبرها درباره پیشرفت کند مذاکرات هسته‌ای به رشد پرشتاب قیمت دلار منجر شد، به‌طوری که قیمت هر دلار آمریکا در ۱۳ آذرماه به سقف قله تاریخی خود در محدوده ۳۱ هزار تومان رسید؛ بعد از آن منحنی قیمت دلار اندکی نزولی شد اما هرگز به کمتر از ۲۸ هزار تومان نزول نکرد و تا چند روز پیش در این محدوده در نوسان بود.

از روز گذشته اما به‌دنبال افزایش احتمال توافق در مذاکرات وین و مخابره خبر تعلیق برخی تحریم‌ها، سرعت نزول قیمت دلار بیشتر شد و قیمت هر دلار به قیمت پنج ماه پیش بازگشت. روند نزولی نرخ دلار از یک‌هفته قبل همزمان با آزادسازی منابع ارزی ایران در عراق و کره‌جنوبی آغاز شد.

دیروز بازار آزاد ارز در چهارراه استانبول به سرعت و از همان ابتدای صبح تحت‌تأثیر اخبار مربوط به پرونده هسته‌ای قرار گرفت؛ به‌طوری‌که قیمت هر دلار آمریکا بلافاصله بعد از بازگشایی معاملات در ۱۱ صبح با یک درصد افت مواجه شد و به ۲۷ هزار و ۱۳۰ تومان رسید.

این روند نزولی اما از ظهر دیروز شتاب بیشتری گرفت و در نهایت تا ساعت ۱۶ دیروز جمعاً با ۳.۳ درصد افت به ۲۶ هزار و ۶۵۰ تومان رسید. این یکی از سنگین‌ترین نزول‌های قیمت دلار از ابتدای امسال تاکنون است. قیمت هر درهم هم که مبنایی برای محاسبه ارزش دلار است، تا ساعت ۱۶ دیروز به هفت هزار و ۲۵۵ تومان رسید.

متناسب با نزول قیمت دلار دیروز قیمت هر سکه بهار آزادی با افت سنگین ۴۵۰ هزار تومانی مواجه شد و به ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسید. هر سکه طرح قدیم هم ۵۰۰ هزار تومان افت کرد. این برای نخستین بار در شش ماه گذشته است که قیمت هر سکه به کانال ۱۱ میلیون تومان سقوط می‌کند. همزمان قیمت هر گرم طلا و هر مثقال طلا هم دست‌کم ۳.۳ درصد افت کرد.

پیش‌بینی قیمت دلار

قیمت درهم در معاملات پشت خطی دیشب روی هفت هزار و ۳۲۰ تومان قرار گرفت که نسبت به قیمت معاملات نقدی روز دوشنبه ۸۰ تومان پایین رفته بود؛ بنابراین پیش بینی قیمت دلار از مسیر قیمت درهم نزولی است.

کارشناسان بر این باورند که با توجه به تورم پایه ۴۰ درصدی قیمت این ارز تا پایان امسال در محدوده ۲۶-۲۹ هزار تومانی نوسان خواهد کرد.

در این بین برخی از کارشناسان کف قیمتی دلار برای سال آینده را ۲۲ و برخی ۲۵ هزار تومان پیش بینی می‌کنند؛ پیش‌بینی کاهشی برای روند قیمت ارز در صورتی محقق خواهد شد که مذاکرات به سرانجام برسد.

پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که با توجه به انتشار اخباری مبنی بر خروج نیروهای روسی از مرزهای اوکراین و ریزشی شدن روند قیمت طلا در ۲۴ ساعت گذشته، روند قیمت ارز در بازار ایران نیز نزولی شود.

قیمت دلار تا پایان امسال چقدر می‌شود؟

از ابتدای زمستان قیمت دلار یک روند نزولی را طی کرده و از محدوده بالای ۳۰ هزار تومان تا کانال ۲۶ هزار تومان کاهش یافته است. این پرسش وجود دارد که تا پایان سال جاری محدوده پایانی که دلار نوسان می‌کند، کجا قرار دارد و چه متغیرهایی بر جهت‌دهی نرخ مؤثر است؟

به نظر می‌رسد که آینده کوتاه‌مدت نرخ دلار متأثر از چگونگی لغو تحریم‌های هسته‌ای، آزادسازی دلارهای بلوکه‌شده، متغیرهای کلان اقتصادی و وضعیت فروش و صادرات نفت است.

کارشناسان معتقدند نرخ فعلی دلار به‌دلیل محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها بالاتر از وضعیت تعادلی است. بنابراین با حصول توافق، نرخ ارز روند کاهشی خواهد داشت و سیاست‌گذار امکان آن را می‌یابد که با ابزار خود آن را در نرخ تعادلی قرار بدهد. اولین واکنش بازار ارز بر اساس هیجانات و تغییرات انتظارات تورمی، کاهش چشمگیر نرخ ارز خواهد بود.

اما اینکه نرخ ارز در بلندمدت چه رفتاری داشته باشد به نوع سیاست‌گذاری و چگونگی استفاده از منابع ارزی بستگی خواهد داشت؛ همچنین اینکه سیاست‌گذار چگونه از فرصت لغو تحریم‌ها استفاده خواهد کرد.

تا پایان سال جاری می‌توان سه حالت را برای آینده روند مذاکرات و تأثیرات آن بر نرخ ارز متصور شد؛ نخست آنکه توافقی مبنی بر لغو تحریم‌ها حاصل شود. دوم آنکه مذاکرات به‌صورت تدریجی تداوم یابد و سوم اینکه مذاکرات متوقف شود. البته سناریوی آخر، یک سناریوی بدبینانه است و با اخبار کنونی از مذاکرات همسویی ندارد.

مذاکرات وین به نتیجه خواهد رسید؟

نخستین حالت آن است که تا قبل از پایان سال، مذاکرات احیای برجام به سر منزل مقصود برسد و توافق حاصل شود. اگر فرض را بر آن بگذاریم که در همین روزها مذاکرات وین به نتیجه برسد، پیش‌بینی می‌شود که قیمت ارز تا پایان سال روند کاهشی را طی خواهد کرد و به محدوده ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان خواهد رسید.

اولین چیزی که باعث کاهشی شدن قیمت ارز می‌شود، معکوس شدن انتظارات تورمی است. بلافاصله پس از حصول توافق و لغو تحریم‌ها، فعالان اقتصادی به این نتیجه خواهند رسید که دولت و بانک مرکزی به منابع ارزی جدید دسترسی پیدا خواهند کرد و انتظارات خودشان را بر این اساس شکل خواهند داد.

به‌دلیل تغییر انتظارات تورمی و هیجانی که در بازار به وجود می‌آید در مرحله اول تقاضا برای ارز کاهش می‌یابد و فشار از روی قیمت ارز برداشته می‌شود. در مرحله دوم بنگاه‌ها و مؤسسات مالی به‌عنوان معامله‌گران خرد و کلان ارزهای خود را در بازار عرضه خواهند کرد که این اقدام درنهایت منجربه کاهش قیمت ارز می‌شود.

این تحولات در حالی اتفاق خواهد افتاد که هنوز دسترسی به منابع ارزی میسر نشده یا در صورت دسترسی دولت و بانک مرکزی اقدامی در جهت عرضه آن اقدامی انجام نداده‌اند. پس از دستیابی بانک مرکزی به دارایی‌های بلوکه‌شده، این امکان برای آن وجود دارد که با وارد کردن ارز به بازار و جمع‌آوری ریالی که قبل از آن وارد بازار کرده است، به کاهش قیمت بیشتر ارز کمک کند.

بسیاری معتقدند که نرخ دلار به‌دلیل تحریم‌ها در سال‌های اخیر دچار اضافه پرش شده و نرخ‌های کنونی بالاتر از سطح فعلی است. اما درحال‌حاضر تا پایان ۱۴۰۰ با این نگاه که مذاکره موفق شود، می‌توان نرخ را در سطح ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان پیش‌بینی کرد.