عید پاک یکی از روز‌های تعطیل در سال مسیحی است که یکشنبه‌ای در ماه مارس یا آوریل است. مسیحیان بر این باورند که در این روز عیسی مسیح پس از اینکه به صلیب کشیده شده بود دوباره زنده شده و برخاست. مسیحیان از این رویداد به‌عنوانِ رستاخیز مسیح یاد می‌کنند.

عید پاک در پایان هفتهٔ مقدسی است که عیسی وارد اورشلیم‌ می‌شود و توسط سربازان رومی دستگیر و پس از تحمل مصائب و سختی‌ها بر فراز تپه جلجتا در اورشلیم مصلوب می‌شود. زمان این عید، برخلاف سایر اعیاد و مراسم، ثابت نیست و هر سال میان ۲۲ مارس (۲ فروردین) تا ۲۵ آوریل (۵ اردیبهشت) تغییر می‌کند و بدین گونه محاسبه می‌شود که اولین یکشنبه بعد از ماه کاملی که پس از اعتدال بهاری باشد، عید پاک است.

بزرگترین عید مسیحیان

ایستر در مسیحیت، مراسم بزرگداشت سالیانه‌ای می‌باشد که در ارتباط با رستاخیز مسیح است.
لغت ایستر (Easter)، برگرفته از Eoster نام یک الهه‌ ساکسونی است. این جشن همواره در اعتدال بهاری چنین روزی جشن گرفته می‌شود.
عید پاک با عید پسح (در عربی: فصح) ضیافت بهاری یهود برای نجات و رهایی نیز مرتبط است. این عید که نام آن در زبان عبری (pesah) و به زبان یونانی و لاتین، (pascha) می‌باشد برابر با بزرگداشت سالانه رستگاری بنی‌اسرائیل می‌باشد.
در نظر نویسندگان عهد جدید، حضرت مسیح قربانی عید پاک برای همیشه می‌باشد.

مسیحیان برای عید پاک از قربانی استفاده می‌کنند، چون معتقدند حضرت مسیح هنگام مرگ روی صلیب قربانی شده است. این قربانی روز عید پاک همیشگی است و با عنوان مقدمه مراسم برای شروع جشن می‌باشد.

برای مسیحیان، عید پاک با رستاخیز و قیام مسیح پیوند خورده است. طبق انجیل «عهد جدید»، عیسی مسیح دو روز پیش از «روز فصح» به صلیب کشیده شد، و روز سوم، در یکشنبه‌ای که ماه به حالت قرص تمام بود، از قبر برخاست، ۴۰ روز در زمین زندگی کرد و بعد به آسمان رفت.  مسیحیان نخستین، که در جامعه‌ای یهودی می‌زیستند، جشن رستاخیز پیشوای خود را همزمان با مراسم عید فصح برپا می‌کردند.

در سال ۳۲۵ میلادی و پس از آن که مسیحیت توسط دولت روم دین رسمی شناخته شد، آبای کلیسا، عید قیام مسیح را از عید فصح یهود جدا کردند، و آن را با روایات مسیحی هماهنگ ساختند.  بدین ترتیب اولین یکشنبه بعد از برآمدن ماه کامل (بدر) پس از رسیدن خورشید به برج حمل را روز قیام دانستند، که می‌تواند میان دوم فروردین تا پنجم اردیبهشت (۲۲ مارس تا ۲۵ آوریل) قرار گیرد.
در این روز مؤمنان برای نماز و عبادت به کلیسا می‌روند، و به همراه دیگران سرود‌ها و اوراد دینی می‌خوانند.

شام آخر

شامگاه پنجشنبه عیسی مسیح یاران نزدیک خود (حواریون) را فرا خواند تا با او شام بخورند. در این مهمانی، او به آن‌ها نان و شراب عرضه کرد، سپس برای آن‌ها سخنرانی کرد و خبر داد که به زودی دستگیر خواهد شد. پس از پایان شام، بر اساس روایات یکی از حواریون، به نام یهودا اسخریوطی، مخفیانه به نزد حاکمان رومی رفت و در ازای پولی ناچیز مخفیگاه مسیح را به آن‌ها لو داد و زمینه دستگیری او را فراهم کرد. در پایان شب، وقتی حواریون به بستر خواب رفتند، مسیح با دو تن از یارانش به بالای کوه زیتون رفت و به مناجات پرداخت و دانست که عقوبتی سخت در انتظار اوست. سحرگاه جمعه (آدینه نیک) سربازان رومی مسیح را در موضعی به نام «باغ جتسمانی» دستگیر کردند و به مقر فرماندهی بردند. حاکمان رومی اورشلیم، به تحریک «رؤسای کهنه و مشایخ قوم یهود»، مسیح را پس از شکنجه و آزار فراوان، واداشتند که صلیبی سنگین را بر روی دوش تا بالای تپه جلجتا حمل کند.

«جمعه نیک» روز سوگواری است. پیروان کلیسا در این روز معمولاً از خوردن گوشت پرهیز می‌کنند. در این روز هم سبزی‌خواری و هم سبزه‌کاری توصیه شده است.  روز شنبه را که روز خاکسپاری مسیح است، اهل کلیسا به عبادت و تأمل و خویشتن‌داری برگزار می‌کنند. مسیحیان در روز «شنبه مقدس» معمولاً به خانه‌تکانی و خرید و آشپزی و تدارک بساط روز عید پاک مشغول هستند.

مطابق روایت، در سومین روز پس از تصلیب، یاران و نزدیکان مسیح سپیده دم به مدفن او رفتند تا جسد را تدفین کنند، اما عیسی را نیافتند و دانستند که به سوی «خداوند» رفته است. روز‌های یکشنبه و دوشنبه در همه خانه‌ها جشن برگزار می‌شود، که با شادمانی و بزم و می‌گساری همراه است. غذای اصلی در این روز معمولاً از گوشت بره است.

آداب و رسوم

یکی از رسوم بسیار رایج در عید پاک رنگ کردن تخم مرغ و خوردن آن است، که بی تردید معنای نمادین دارد. روز عید به ویژه بچه‌ها تخم مرغ‌های رنگین را، که «خرگوش» در گوشه و کنار باغ پنهان کرده، پیدا می‌کنند و با لذت می‌خورند. رنگ کردن تخم مرغ سنتی دیرین است، و احتمالاً اشاره به هنر رنگرزی عیسی مسیح است که جامه‌ها را به هر رنگی که می‌خواست درمی‌آورد. 

یکی از نمادهای عید پاک، تخم مرغ رنگ شده است. از دیگر نمادهای آن، خرگوش است. در باور مردم، خرگوش‌ها در این روز وارد لانه مرغ‌ها مي‌شوند و تخم‌مرغ‌های آنها را می‌دزدند. بنابراین مردم تلاش می‌کنند با رنگ‌آمیزی تخم مرغ‌ها آن‌ها را از دید خرگوش‌ها پنهان کنند.

طبق یک سنت قدیمی، تخم مرغی که برای این کار در نظر گرفته می‌شود، معمولاً به صورت رنگ شده یا نقاشی شده است و به آن Easter Egg گفته می‌شود. البته این روزها، در این دنیای مدرن و مصنوعی، این نوع تخم‌مرغ‌ها معمولاً به صورت شکلاتی و یا پلاستیکی تولید می‌شوند.

در روز عید پاک، افرادی که به آن‌ها Easter Bunny گفته می‌شود ( و معمولاً در لباس خرگوش ظاهر می‌شوند)، تخم‌مرغ‌های روز عید را در جاهایی مخفی می‌کنند و بچه‌های خوب که در مراسم شرکت کرده‌اند، سبد به دست، دنبال این تخم‌مرغ‌ها می‌گردند و آن‌ها را پیدا می‌کنند، در نهایت تخم‌مرغ‌های شکلاتی یافت‌شده را بین افراد تقسیم می‌کنند.

شاید بپرسید چرا نماد این روز، تخم‌مرغ است؟ تخم‌مرغ در فرهنگ مسیحی و البته در بسیاری از کشورها و فرهنگ‌های دیگر (مثل روسیه، اوکراین، رومانی و ...)، نماد آغاز یک زندگی جدید است، همانطور که یک جوجه پرنده با شکستن تخم‌مرغ و خارج شدن از آن، زندگی جدیدی را شروع می‌کند. تخم‌مرغ نماد یک قبر است که با خارج شدن از آن یک زندگی جدید آغاز می‌شود. در کل، تخم‌مرغ نماد رستاخیز است. اکثر اوقات، این تخم مرغ به رنگ قرمز است که در فرهنگ مسیحیان، نماد خون حضرت عیسی است که در هنگام به صلیب کشیده شدن ریخته شد.

هم‌چنين در مطلبي ديگر در اين باره آمده است: عيد پاك دومين جشن بزرگ مسيحيان پس از ميلاد مسيح است و تقارنش با آغاز فصل بهار و زمان زايش دوباره طبيعت تداعي فلسفه رستاخيز در باور انسان منتظر رحلت و رجعت است . اعياد ديني تكرار صرف آداب و رسوم مذهبي و توالي روزهاي خاصي در تقويم ملتها و مومنان نيست بلكه استمرار تداعي انديشه بازگشت به خويشتن خويش براي انسان معاصر است . عيد پاك جشن رستاخيز مسيح پس از رحلت وي بر صليب و 3 روز بعد از دفن ايشان است . بر اساس باور معتقدان مسيحي، مسيح از ميان مردگان برخاست و چهل روز پس از آن به سوي پروردگار عالميان و آدميان عروج كرد. نماد اين جشن بزرگ ، رنگ آميزي تخم‌مرغ‌هاست ، در فرهنگ هاي گوناگون تخم مرغ مظهر تكرار حيات و توالي نسل ها و آغازي دوباره است . مسيحيان پس از حدود 7 هفته روزه‌داري در شب عيد پاك به استقبال اين جشن مي‌روند و با شركت در مراسم مذهبي در كليساها، روزهاي صليب مسيح ) پنجشنبه (، دفن وي ) جمعه ( و رستاخيزش از ميان اهالي ممات ( يكشنبه) را گرامي مي‌دارند.