دکتر محمد گل افروز در گفت وگو با خبرنگار شفقنا آینده در پاسخ به این سوال که آینده روابط ایران و غرب چگونه خواهد بود و ارزیابی شما در این خصوص چیست؟ اظهار داشت: غرب را می توان منحای ایالت متحده در نظر گرفت. ولی با توجه به آنچه که غرب در خصوص برجام در پیش گرفته است باید گفت که غرب به واسطه بروز جنگ بین روسیه و اوکراین خود را بازنده نهایی می بیند، زیرا غرب به سمت دروازه های روسیه حرکت کرده بود ولی خود را بازنده می بیند. امروز آنها فرض را بر این گذاشته اند که سلاح های ایرانی در اوکراین استفاده می شود و به عنوان ابزاری از این تاکتیک استفاده می کنند تا حداکثر امتیازات را در برجام بگیرند. آمریکا با توجه به حضور دموکرات ها و رای گیری هایی که شده است همچنان امیدوار هستند که در دور بعدی نیز دموکرات ها در قدرت باشند. از این سو می بینیم روس ها طرف جمهوری خواهان هستند و مایلند ترامپ مقام ریاست جمهوری آمریکا را کسب کند اما اروپاییان نسبت به قبل از انتخابات متفاوت تر عمل می کنند.

وی افزود: اخیرا آلمان و فرانسه فشار های مضاعفی را علیه ایران آوردند و می بینیم در آینده نزدیک آن ها به دنبال برجام های دیگری هستند و موضوع برجام های دو و سه مطرح می شود و در این سمت هستند که امتیازات بیشتری از ایران بگیرند. آمریکا بدش نمی آید که بتواند از این تاکتیک اروپاییها استفاده کند و پشت این تاکتیک باشد و ایران را از منطقه ای که ژئوپولتیک اش در حال بازی شدن است و ایرانیان در سوریه و عراق و مدیترانه و لبنان در حال باز کردن ژئوپولتیک خود هستند کنشی داشته باشد. باز شدن ژئوپولتیک ایران به منزله قدرتمند شدن ایران در آینده نزدیک است. این فراتر از تصور غربی ها است، ایران نگاه خود را به شرق و دریای مدیترانه انداخته است و آن ها در تلاش هستند تا با ابزار برجام و با اهرم هایی که در سازمان ملل و شورای امنیت دارند نظیر مساله حقوق بشر فشار های مضاعفی بر ایران وارد کنند تا ایران از این منطقه بیرون بیاید.

وی تصریح کرد: غربی ها همچنین می خواهند ایران موشک ها یا سلاح هایی که در حال تهیه است را متوقف کند و از قدرتمندی ایران در خاورمیانه جلوگیری شود. ایران با توجه به تاکتیک نظامی اش در منطقه اگر کمی تغییر تاکتیک به عنوان تغییر ژئوپولتیک فرهنگی داشته باشد نتیجه بهتری می گیرد. در آینده نزدیک با توجه به رقبای جدی ایران در شمال کشور که ترک ها هستند و اخیرا اجلاسی برگزار کرده اند و ژئوپولتیکی بسته برای ایران در نظر گرفته اند باید به مواردی توجه داشت. ترکیه و آذربایجان و ازبکستان با جمع شدن سران خود در ازبکستان به فکر آینده نگری در جهت توسعه خود و همگرایی با هم هستند. در جنوب هم اعراب منطقه ژئوپولتیک عرب را بسته اند و بر علیه ایران هستند. در غرب نیز اسرائیل تمام تلاش های خود را به کار بسته و با لابی هایی که در آمریکا و اروپا دارد به عنوان ابزاری از سازمان ملل و شورای امنیت استفاده می کنند تا ژئوپولتیک ایران را از حالت باز شدن به حالت بسته تغییر دهند. تلاش هایی که انجام می شود تا حدی جلوی روند رو به رشد ایران را می گیرد و ایران می تواند با توجه به تاریخ و تمدنی که با کشور های منطقه دارد از تاکتیک دیگر خود در ژئوپولتیک فرهنگی استفاده کند تا بتواند در کنار ژئوپولتیک نظامی خود را قوی تر نشان دهد.

گل افروز ادامه داد: در شرایط فعلی با توجه به اینکه تنها روشی که از لحاظ فرهنگی استفاده شده است، بهره بردن از ژئوپولتیک شیعه بود اما توصیه اندیشمندان این است که علاوه بر این به دنبال گزینه های دیگر فرهنگی از جمله تاریخ و تمدن مشترک و زبان فارسی و فرهنگی باشیم که بین کشور های منطقه است و در کنار ژئوپولتیک نظامی که تاکتیک جدید ایران است بتوانیم با سایر رقبای منطقه ای در حوزه عربی و ترک زبان های شمال مقابله و یا به نوعی تعامل کنیم. زبان امروز زبان تصرف و زور نیست و زبان فرهنگ و تعامل است. امروز روس ها که با جنگ به دنبال صلح بودند تاکتیک خود را به سمت مذاکرات حرکت داده اند بنابراین ایران هم باید همچنان به مذاکرات خود در برجام ادامه بدهد و با شرق و غرب و شمال و جنوب تعامل کند و قضیه را از حالت نظامی به حالت فرهنگی در بیاورد که چه بسا سود آن بیشر خواهد بود.

این استاد دانشگاه در خصوص اینکه با توجه به این روند چقدر به آینده خوش بین هستید؟ برتری ایران رد منطقه چقدر حفظ خواهد شد؟ تصریح کرد: برخی از گام های اولیه برداشته شده است. قبل و بعد از انقلاب تلاش های فرهنگی در نقاط مختلف دنیا و به ویژه در خاورمیانه به سمتی بود که در مقابله با اسرائیل و نزدیکی با شیعه بود و کار های فرهنگی بسیاری شد و زمینه های فرهنگی وجود دارد. همچنین بسیاری از اقوام ما ریشه هایی تاریخی در خارج از مرزهای فعلی دارند و این ها ابزار هایی مثبت است و می توان آن ها را مورد استفاده قرار داد.

وی افزود:در شمال غرب ایران همسایگی با کشور های آذربایجان و ترکیه می تواند پتانسیل خوب و امتیازی برای گسترش روابط با کشور های ترک زبان باشد. در جنوب هم قومیت های عرب جنوب تعامل خوبی با کشور های حاشیه جنوبی خلیج فارس دارند. در شرق هم با داشتن بلوچ ها و سیستانی ها که با آن سوی مرز و با پاکستان و افغانستان روابطی نزدیک دارند استفاده از این ابزار ها می تواند بر گسترش روابط فرهنگی همسایگان و ایران تاثیر گذار باشد و این تاثیر مثبت خواهد بود. در شمال شرق بین استان خراسان شمالی و استان گلستان با ترکمنستان مرز خوبی وجود دارد. در شمال غرب هم گشایشی مرزی داریم و می توانیم تا آسیای مرکزی و چین توسعه داشته باشیم این ها ابزار های فرهنگی ما است و می توانیم بیش از ابزار های نظامی از منافع آن بهره مند شویم اما نباید یادمان برود که باید ابزارهای نظامی نیز در کار باشد و با تاکتیک حداکثری در مقابله با کشور های رقیب منطقه ای و فرا منطقه ای عمل کنیم که به امروز می بینیم به دنبال برجام های دیگری هستند و برنامه کشاندن ایران به داخل مرز های خود را دنبال می کنند. تاکتیک ایران برای مقابله با آنها باید تاکتیک ارتباطات و تعاملات فرهنگی با کشور های همسایه و استفاده از ژئوپولتیک فرهنگی با این کشور ها باشد که از قبل نیز زمینه های آن وجود داشت و امروز می توانیم بیشتر روی این موضوع و منافع اقتصادی بی شمارش برنامه ریزی کنیم.