میانجیگری آمریکا در مناقشه قرهباغ
به گزارش ایرنا، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه دیدارهای جداگانهای با آرارات میرزویان وزیر خارجه ارمنستان و جیحون بایراموف وزیر خارجه جمهوری آذربایجان در آرلینگتون ویرجینیا برگزار کرد. بر اساس اعلام وزارت خارجه آمریکا بلینکن، قرار است به صورت سه جانبه نیز با میرزویان و بایراموف برای مذاکرات صلح، در محل وزارت امور خارجه آمریکا دیدار کند.
وزارت امور خارجه آمریکا پیش از این در بیانیه ای، از ایجاد یک ایست بازرسی از سوی آذربایجان در کریدور لاچین ابراز «نگرانی عمیق» و اعلام کرده بود این اقدام تلاشها برای گفتگوهای صلح را تضعیف میکند.
دیدارهای روز دوشنبه وزیر خارجه آمریکا با همتایان جمهوری آذربایجان و ارمنیاش پس از تماس وی با الهام علی اف، رئیس جمهوری آذربایجان در روز یکشنبه انجام شد. در این گفتگو بلینکن بر درخواست واشنگتن برای بازگشایی مسیر زمینی گذرگاه لاچین را تاکید کرد.
به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه ارمنستان، سفر کاری میرزویان به ایالات متحده برای گفتگو درباره توافق عادی سازی روابط با آذربایجان انجام شده است.
دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین اما روز سهشنبه در واکنش به مذاکرات صلح بین ارمنستان و آذربایجان به میزبانی آمریکا در این هفته گفت هیچ جایگزینی برای توافق امضا شده در سال ۲۰۲۰ با میانجیگری مسکو وجود ندارد.
همزمان با تشدید تنش ها بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر تداوم مسدود ماندن گذرگاه لاچین و ایجاد پست مرزی جدید از سوی باکو، واشنگتن میزبان مذاکرات عادی سازی روابط دو کشور همسایه است.
سابقه
مناقشه بین باکو و ایروان به بخشی از یک رقابت بزرگتر در راستای سیاست موازنه قوا، بین روسیه و آمریکا تبدیل شده که در برهه فعلی واشنگتن برای تامین منافع خود به آن ورود کرده است. در طول سه دهه گذشته، حضور قدرت سخت روسیه در قفقاز جنوبی و نفوذ آن بر جمهوریهای شوروی سابق، اهرم کافی برای حفظ صلح بین ارمنستان و آذربایجان را به این کشور داده است.
اما با توجه به درگیری روسیه در جنگ اوکراین که مجموعه غرب به ویژه آمریکا زمینه چینی آن را انجام داد، نفوذ مسکو به نوعی کاهش یافته است. ایالات متحده نخستین فرصت را از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی پیدا کرده تا با بازنویسی معماری امنیتی منطقه قفقاز جنوبی به آنجا تسلط یابد.
بلینکن ماه فوریه در کنفرانس امنیتی مونیخ نیز به مساله مناقشه قره باغ اشاره ای داشت . وزیر امور خارجه آمریکا در کنار سران ارمنستان و جمهوری آذربایجان مدعی شد که واشنگتن با شرکای اروپایی خود متعهد به فرایند صلح است.
افزایش نفوذ غرب در پرونده مناقشه قره باغ پس از جنگ اوکراین آغاز شد و پس از حملات جمهوری آذربایجان به ارمنستان در سپتامبر ۲۰۲۲ روند صعودی به خود گرفت. این مساله ناشی از ادامه جنگ اوکراین و پیچیدگی معادلات روسیه در درگیری با کییف است که واشنگتن با استفاده از این شرایط و خلاء ایجاد شده، سعی دارد خود ابتکار عمل را در این منطقه به دست بگیرد و منطقه قفقاز جنوبی را صحنه گردانی کند.
اهمیت موضوع
در اکثر مواقع طی ۳۰ سال گذشته آمریکا و روسیه به همراه فرانسه به صورت مشترک برای حل مناقشه قره باغ همکاری میکردند و روسای مشترک گروه مینسک بودند. این پروژهای بود که جو ژئوپلیتیکی دهه ۱۹۹۰ میلادی را تسخیر کرده بود.
فدراسیون روسیه با کشورهای غربی برای حل مشکلات جمهوریهای عضو سابق شوروی همکاری داشت. مسکو نقش پلیس را در منطقه قفقاز جنوبی ایفا میکرد در حالیکه آمریکا و فرانسه با هماهنگی روسیه مسیرهای دیپلماتیک به سمت صلح را پیش میبردند.
امروز برغم اینکه همچنان این ساز و کار وجود اسمی دارد اما شکاف عمیق ایجاد شده بین روسیه و غرب بر سر مساله اوکراین، مسکو و واشنگتن را بر این داشته تا با راهبری و هدایت مذاکرات، سیاستهای خود را جهت تامین منافعشان در این منطقه مورد مناقشه، پیاده کنند.
در مقطعی هم که اتحادیه اروپا سعی داشت در مناقشه قره باغ ورود کرده و بین ایروان و باکو وساطت کند، تلاشهایش به نوعی ناکام ماند تا واشنگتن عرصه را بیش از پیش برای ورود و نفوذ در این منطقه خالی ببیند.
اخبار مرتبط
یکه تازی علی اف در اوراسیا/ پایان تراژدی آذربایجان و ارمنستان
اقتصادنیوز: به باور ناظران انتخاب آذربایجان به عنوان میزبان بعدی نشست آب و هوایی «کاپ» و عقب نشینی ارمنستان از خواست خود در کنار مولفه هایی چون توافق دو بازیگر در باب آزادی زندانی ها، نشان از آن دارد که صلح احتمالی در منطقه قفقاز و قره باغ در دست است. این در حالی است که آذربایجان در حال تبدیل شدن به قدرتی نوظهور در آسیای میانه است.
شوک به کمپین ترامپ
تصمیم دادگاه عالی کلرادو مبنی بر ردصلاحیت دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق آمریکا از شرکت در انتخابات مقدماتی این ایالت، واکنش شدید اعضای کنگره در هر دو حزب را برانگیخت. دادگاه عالی کلرادو حکم داد که دونالد ترامپ واجد شرایط حضور در انتخابات مقدماتی این ایالت نیست. این حکم با چهار رأی موافق در مقابل سه رأی مخالف صادر شد و کلرادو را به اولین و فعلا تنها ایالتی تبدیل میکند که ترامپ را از حضور در انتخابات مقدماتی ایالت منع میکند.
کشتی های تجاری فرزند و دوستان اردوغان در راه اسرائیل
بیشتر ترکهایی که روابط گستردۀ تجاری با اسرائیل دارند، از نزدیکان اردوغان و حزب «عدالت و توسعه» هستند. متین جهان، نام بعضی از بازرگانان و سرمایه داران ترک را که با اسرائیل داد و ستد گستردۀ تجاری دارند افشا کرده است. احمد بوراک اردوغان، پسر ارشد رجب طیب اردوغان، صاحب شرکت دریایی «مانتا دنیزجیلیک»، و اِرکان ییلدیریم، پسر نخست وزیر پیشین ترکیه، در صدر فهرست آن بازرگانان و سرمایه داران قرار دارند.
سفر وزیر دفاع آمریکا به اسرائیل؛ حمایتی یا هشدارآمیز؟
وزیر دفاع آمریکا با همتا و نخست وزیر اسرائیلی دیدار کرد و هر چند طرفین تلاش کردند اختلافات را پنهان کنند اما سخنان آنان به خوبی گویای واقعیت ناگوار برای اسرائیل بود.
پس لرزه اتحاد جنینی روسیه و چین
اتحاد چین و روسیه امروز برای ایالات متحده پر هزینه تر شده، بالاخص آن که این کشور بیش از هر زمان متمرکز بر خاورمیانه شده و همین گزاره می تواند مقدمه ای برای ماجراجویی چین در تایوان شود، رخدادی که جهان را یک گام دیگر به جنگ سوم نزدیک تر خواهد کرد.
ایروان در جستجوی متحدی قابل اعتماد
عدم حمایت روسیه از ارمنستان در بحران قره باغ علاوه بر اینکه باعث سردی روابط ایروان و مسکو شده است، برگ برنده ای در اختیار غرب قرار داده است تا به تقویت و ثبیت جای پای خود در قفقاز بپردازد.