در واقع، درگیری‌ها در جنگ‌های کوچک،‌ مبارزه ابرقدرت‌ها را شکل داد. جنگ کره به شکل‌گیری جهان آزاد کمک کرد؛ نگرانی از این موضوع که تهاجم کره شمالی نشانه‌ای از وقوع یک حمله بزرگ‌تر کمونیستی در آینده است، واشنگتن را به ایجاد یا تقویت شبکه‌ای از متحدین در سراسر جهان سوق داد. دو دهه بعد، شکست پرهزینه آمریکا در ویتنام تقریبا جهان آزاد را متلاشی کرد، در حالی که مسکو و متحدانش را متقاعد کرد که ابتکار عمل جهانی را در دست دارند. با ادامه این روند،‌ مداخلات کمونیست‌ها در آنگولا، شاخ آفریقا، آمریکای مرکزی و افغانستان اتفاق افتاد که باعث از بین رفتن تلاش‌هایی شد که در دهه 1970، تنش‌زدایی میان ابرقدرت‌ها را ممکن کرده بود. این اتفاق، آمریکا را به یک ضد حمله قاطعانه ترغیب کرد.

در طول دهه 1980، دولت آمریکا به ریاست‌جمهوری رونالد ریگان از شورشیان ضد کمونیست که با سربازان یا نیروهای نیابتی کرملین می‎‌جنگیدند، حمایت کرد و از این طریق به اتحاد جماهیر شوروی ضربه زد. مهم‌ترین صحنه جنگ مربوط به افغانستان بود، جایی که جنگجویان مورد حمایت ایالات متحده آمریکا با نیروهای ارتش سرخ شوروی جنگیدند و توانستند آن‌ها را از افغانستان خارج کنند. خروج مسکو از افغانستان در سال 1989، مقدمه تسلیم ژئوپولیتیکی بزرگتری بود که جنگ سرد را به پایان رساند.

البته ابرقدرت‌ها همیشه تمام شرایط را تحت کنترل نداشتند؛ نیروهای نیابتی که از سوی ابرقدرت‌ها حمایت، تجهیز و تأمین مالی می‎‌شدند، برنامه‌های خودشان را داشتند. اگرچه جنگ‌های کوچک جنگ سرد در نهایت باعث فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شد، این خطر بزرگ وجود داشت که این جنگ‌ها می‌توانند به شرایط شدیدتر و فاجعه‌بارتری منجر شوند.

جنگ کره تقریبا به جنگ جهانی سوم تبدیل شده بود، زیرا تلاش آمریکا برای اتحاد مجدد کل شبه جزیره کره، چین کمونیستی را برای وارد شدن به بازی ترغیب کرد. جنگ اکتبر در نهایت تهدیدی مبنی بر مداخله نظامی شوروی برای نجات سوریه و مصر از شکست ایجاد کرد که باعث شد آمریکا در این خصوص یک هشدار هسته‌ای به کرملین صادر کند. در یک محیط پرتنش و دوقطبی، حتی جنگ‌های به ظاهر محدود نیز این ظرفیت را داشتند که پیامدهای جهانی قابل توجهی ایجاد کنند.